คำว่า “ไขมันสูง” หมายถึงภาวะที่ร่างกายเรามีระดับไขมันในกระแสเลือดสูง ซึ่งจะไปเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด โรคอัมพาต รวมถึงปัญหาสุขภาพแทรกซ้อนต่างๆ เนื่องจากไขมันสูงจะตกตะกอนที่ผิวของผนังหลอดเลือดที่เรียกว่าคราบไขมัน หรือ Plaque ซึ่งจะทำให้หลอดเลือดตีบ หรือคราบอาจจะหลุดลอยไปอุดหลอดเลือดทำให้เกิดโรคดังกล่าวได้
คนที่มีไขมันในเลือด ระดับปกติโดยทั่วไปจะมีค่าปริมาณของไขมันอยู่ระหว่าง 140 - 200 mg/dl ทางการแพทย์จะให้ความสนใจเป็นพิเศษต่อไขมันชนิด Total Cholesterol LDL-Cholesterol และไขมัน HDL-Cholesterol เนื่องจากภาวะทั้งสองสามารถควบคุมระดับได้โดยการใช้ยา ควบคู่ไปกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม แต่การเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งจะเกิดได้เร็วขึ้นหากมีภาวะระดับไขมันผิดปกติดังนี้
1. มีระดับของ Triglycerides (TG) สูง
2. ไขมัน Low-density lipoprotein (LDL) สูง:ซึ่งเป็นไขมันไม่ดี
3. ไขมัน High density lipoprotein-cholesterol (HDL-C) ต่ำ
อาการของไขมันในเลือดสูง
ผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูงจะไม่มีอาการแสดง การที่จะทราบว่าไขมันในเลือดสูงรู้ได้จากการเจาะเลือดตรวจ แต่หากปล่อยให้มีภาวะไขมันในเลือดสูงไปนานๆ อาการเจ็บป่วยต่างๆ ที่ตามมาจะเริ่มปรากฎ
สาเหตุของไขมันในเลือดสูง
จากการศึกษาวิจัยพบว่าสาเหตุที่เกี่ยวข้องได้แก่ กรรมพันธ์ โดยร่างกายไม่สามารถกำจัดไขมันได้อย่างเพียงพอ
มีภาวะโรคเบาหวาน มีพฤติกรรมในการดำรงชีพไม่ได้ควบคุมอาหาร หรือเลือกทานอาหารที่เหมาะสม ไม่ได้ออกกำลังกาย เป็นต้น
ปัจจัยเสี่ยงของโรคไขมันในเลือดสูง
ปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้ไขมันในเลือดสูงได้แก่ การปล่อยให้อ้วน หรือน้ำหนักเกิน การรับประทานอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวมาก ออกกำลังกายไม่เพียงพอให้เกิดการเผาผลาญที่เหมาะสม มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน หรือมีพฤติกรรม สูบบุหรี่
อาหารที่มีไขมันสูง
อาหารที่ส่งผลให้ไขมันในเลือดสูง คืออาหารที่อุดมไปด้วยไขมันอิ่มตัว เมื่อรับประทานมากเกิน ไปจะทำให้ระดับไขมันในเลือดสูง ไขมันที่สูงจะเป็นความเสี่ยงของการเกิดหลอดเลือดแดงแข็ง อาหารที่มีไขมันสูงได้แก่
1. น้ำมันจากสัตว์
2. น้ำมันปามล์ กะทิ
3. เนย มาร์การิน เนยเทียม
4. หนังไก่
5. เครื่องใน เนื้อติดมัน
6. ของทอด
ค่าปกติของไขมันในเลือด
Total cholesterol levels:
ระดับที่ต้องการ: ต่ำกว่า 200 mg/dL
สูงปานกลาง: 200 - 239 mg/dL
สูง: มากกว่า 240 mg/dL
LDL cholesterol levels:
ระดับที่ต้องการสำหรับผู้ที่เป็นโรคหัวใจหรือมีความเสี่ยงสูง: ต่ำกว่า 70 mg/dL
ระดับที่ต้องการสำหรับผู้ที่มีภาวะเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจ: ต่ำกว่า 100 mg/dL
ระดับที่ต้องการ: 100 – 129 mg/dL
สูงปานกลาง: 130 – 159 mg/dL
สูง: 160 – 189 mg/dL
HDL cholesterol levels:
ผลไม่ดี: ต่ำกว่า 40 mg/dL
ค่าที่ยอมรับได้: 40 – 59 mg/dL
ระดับที่ต้องการ: 60 mg/dL or สูงกว่า
Triglyceride levels:
ระดับที่ต้องการ: ต่ำกว่า 150 mg/dL
สูงปานกลาง: 150 - 199
สูง:สูงกว่า 200
ผู้ใหญ่ที่ค่าไขมันปกติควรจะตรวจซ้ำทุก 5 ปี หากไขมันในเลือดสูงควรตรวจซ้ำอีก 2-6 เดือน
การรักษาโดยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
ผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูงทุกชนิด จำเป็นจะต้องรักษาด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ซึ่งประกอบไปด้วยการออกกำลังกาย การลดน้ำหนัก การงดบุหรี่ การดื่มสุรา และการควบคุมอาหาร ประสิทธิผลของการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแต่ละชนิดขึ้นกับชนิดของไขมันที่สูง ผู้ป่วยที่ไขมัน LDL สูงการลดอาหารที่มีไขมันอิ่มตัว ลดไขมันชนิด transจะช่วยลดไขมันได้ดี ส่วนไขมัน Triglyceride สูง ควบคุมอาหารประเภทแป้ง และการลดน้ำหนักร่วมกับการออกกำลังกายจะช่วยให้ได้ผลดี ดังนั้นควรเลือกวิธีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เหมาะกับชนิดไขมัน
การใช้ยาลดไขมัน
การรักษาไขมันในเลือดสูงจะต้องพิจารณาจากอาการปัจจุบัน โรคที่เป็นร่วม ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหัวใจ และหลอดเลือด หากไขมันในเลือดสูงไม่มาก ความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ และหลอดเลือดต่ำ การรักษาแพทย์อาจจะเริ่มต้นจากการขอให้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หากไขมันในเลือดสูงมาก และหรือมีโรค หรือมีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดมากก็จะต้องรีบให้ยารักษาไขมัน
Comments